Tagahas

Suku Tagahas (Tagaas) di Sabah

Suku Tagahas atau kadang-kadang disebut Tagaas adalah salah satu sub-etnik dalam rumpun Kadazandusun yang terdapat di negeri Sabah. Walaupun tidak banyak maklumat yang terdokumentasi secara rasmi mengenai suku ini, mereka masih dikenali sebagai sebahagian daripada kumpulan besar Dusunic yang menetap di beberapa kawasan di Sabah.

1. Asal-Usul dan Penempatan

• Suku Tagahas merupakan salah satu cabang etnik Dusun yang terdapat di beberapa bahagian Pantai Barat dan Pedalaman Sabah.
• Mereka berkongsi asal-usul yang sama dengan suku Dusun lain, tetapi mempunyai dialek dan beberapa adat yang berbeza.
• Kawasan penempatan utama suku Tagahas dipercayai berada di sekitar Penampang, Papar, dan kawasan pedalaman lain.

2. Bahasa dan Dialek

• Suku Tagahas bertutur dalam dialek Dusunic, tetapi dengan beberapa perbezaan dalam kosa kata dan sebutan berbanding dengan suku Dusun lain.
• Seperti kebanyakan suku Kadazandusun, mereka juga boleh bertutur dalam Bahasa Melayu Sabah sebagai bahasa perantara utama dalam komunikasi harian.

3. Adat dan Budaya

• Sama seperti masyarakat Kadazandusun yang lain, suku Tagahas mempunyai adat dan budaya yang berkait rapat dengan pertanian dan kepercayaan terhadap roh nenek moyang.
• Mereka mengamalkan ritual-ritual tradisional yang berkaitan dengan musim menuai, penyembuhan, dan hubungan dengan alam semula jadi.

4. Kepercayaan dan Agama

• Pada asalnya, suku Tagahas mengamalkan kepercayaan animisme, di mana mereka mempercayai kuasa alam dan roh nenek moyang.
• Namun, pada hari ini, majoriti masyarakat Tagahas telah menganut agama Kristian (terutamanya Roman Katolik dan Protestan) dan sebahagiannya Islam.

5. Perayaan dan Kesenian

• Seperti etnik Kadazandusun yang lain, suku Tagahas turut menyambut Pesta Kaamatan, perayaan tradisional yang merayakan musim menuai padi.
• Mereka juga mempunyai muzik dan tarian tradisional, yang sering dimainkan menggunakan alat muzik seperti gong dan sompoton (sejenis alat muzik tiupan tradisional Kadazandusun).

6. Kehidupan Moden

• Pada zaman moden ini, ramai dalam kalangan suku Tagahas telah berhijrah ke bandar-bandar utama seperti Kota Kinabalu, Penampang, dan Papar, dan bekerja dalam pelbagai sektor termasuk pendidikan, perniagaan, dan perkhidmatan awam.
• Walaupun begitu, mereka masih mengekalkan warisan budaya mereka melalui persatuan kebudayaan dan aktiviti komuniti.

Kesimpulan

Suku Tagahas adalah sebahagian daripada etnik Dusun yang mempunyai adat, bahasa, dan budaya tersendiri. Walaupun mereka telah mengalami perubahan akibat peredaran zaman, mereka tetap mengekalkan identiti mereka melalui sambutan perayaan tradisional, muzik, dan adat resam yang diwarisi turun-temurun.