Iban Merotai

Suku Iban Merotai

Suku Iban Merotai merupakan salah satu sub-etnik masyarakat Iban yang menetap di kawasan Merotai, Tawau, Sabah. Mereka adalah sebahagian daripada komuniti Iban Sarawak yang telah berhijrah ke Sabah sejak beberapa generasi lalu. Walaupun mereka masih mengekalkan identiti dan budaya asal Iban, mereka juga telah mengalami sedikit perubahan akibat interaksi dengan masyarakat lain di Sabah.

📌 Asal Usul dan Sejarah

• Suku Iban Merotai berasal dari kumpulan Iban di Sarawak yang berhijrah ke Sabah sekitar abad ke-19 hingga ke-20.
• Mereka menetap di kawasan Merotai, Tawau, yang terletak di bahagian pantai timur Sabah.
• Kehadiran mereka di Sabah berkaitan dengan pembukaan tanah pertanian dan ladang, serta peluang ekonomi dalam industri perladangan.

🏡 Budaya dan Tradisi Iban Merotai

✔ Bahasa:

• Mereka bertutur dalam bahasa Iban, tetapi ada juga yang fasih dalam Bahasa Melayu Sabah kerana pergaulan dengan masyarakat lain.

✔ Pakaian Tradisional:

• Sama seperti Iban di Sarawak, mereka memakai pakaian tradisional seperti Baju Burung dan Sirat (cawat lelaki) ketika upacara khas dan Gawai.

✔ Kepercayaan dan Agama:

• Kebanyakan masyarakat Iban Merotai beragama Kristian, tetapi masih mengekalkan beberapa kepercayaan nenek moyang mereka berkaitan roh dan alam semula jadi.

✔ Kegiatan Ekonomi:

• Kebanyakan mereka bekerja dalam sektor pertanian, perladangan, dan pekerjaan moden seperti pegawai kerajaan dan pekerja industri.

🎉 Perayaan dan Adat Istiadat

🔹 Gawai Dayak (1 Jun) – Perayaan tahunan masyarakat Iban untuk menyambut musim menuai dan kesejahteraan.
🔹 Adat Bersangkai (Ngirup Ai Pengayu) – Ritual meminum tuak (minuman tradisional) sebagai simbol keharmonian.
🔹 Adat Miring – Upacara memberikan persembahan kepada roh nenek moyang untuk perlindungan dan keberkatan.

🪘 Muzik dan Tarian Tradisional

✅ Muzik Tradisional:

• Engkerurai – Seruling buluh khas masyarakat Iban.
• Gendang Pampat – Sejenis gendang besar yang dimainkan dalam upacara adat.

✅ Tarian Tradisional:

• Ngajat – Tarian perang dan tarian penyambutan khas suku Iban.
• Berayah – Tarian berkumpulan yang dipersembahkan dalam perayaan Gawai.

🔎 Kesimpulan

✔ Iban Merotai adalah sebahagian daripada komuniti Iban di Sabah yang masih mengekalkan budaya tradisional mereka.
✔ Mereka terkenal dengan sambutan Gawai Dayak, adat miring, serta muzik dan tarian tradisional seperti Ngajat.
✔ Walaupun telah mengalami percampuran budaya di Sabah, mereka masih mengekalkan bahasa, pakaian, dan adat asal mereka.

Suku Iban Merotai: Asal-Usul, Adat Istiadat, Seni Budaya & Gaya Hidup Moden

Suku Iban Merotai merupakan salah satu sub-etnik Iban yang menetap di daerah Merotai, Tawau, Sabah. Mereka berasal daripada masyarakat Iban Sarawak yang berhijrah ke Sabah pada era pemerintahan kolonial British kerana faktor ekonomi dan sosial.

1. Asal-Usul Suku Iban Merotai

• Iban Merotai adalah sebahagian daripada suku Iban yang berasal dari pedalaman Sarawak.
• Mereka dipercayai berhijrah ke Sabah sejak abad ke-19 kerana faktor seperti pembukaan ladang tembakau, getah, serta peluang ekonomi dalam sektor perladangan.
• Kawasan utama penempatan mereka di Sabah ialah di Merotai, Kalabakan, dan Tawau, di mana mereka menjalankan aktiviti pertanian dan perladangan.

2. Adat Istiadat & Kepercayaan

Masyarakat Iban terkenal dengan adat resam dan kepercayaan tradisional yang unik. Walaupun ramai telah menganut agama Kristian, unsur animisme dan kepercayaan terhadap roh nenek moyang masih wujud dalam kehidupan mereka.

a. Gawai Dayak

• Perayaan Gawai Dayak merupakan perayaan utama suku Iban Merotai, sama seperti masyarakat Iban di Sarawak.
• Ia disambut setiap 1 Jun untuk merayakan hasil tuaian dan menunjukkan rasa syukur kepada Tuhan.
• Upacara melibatkan nyanyian tradisional (pelandok), tarian (ngajat), dan jamuan makanan tradisional seperti manok pansoh (ayam dalam buluh).

b. Adat Bejalai

• Adat ini merujuk kepada pengembaraan seorang lelaki Iban untuk membuktikan kematangan dan keberanian.
• Dalam masyarakat moden, ia sering dikaitkan dengan merantau atau mencari rezeki di luar kampung.

c. Miring

• Upacara miring adalah satu bentuk penyembahan kepada roh nenek moyang untuk memohon perlindungan dan kesejahteraan.
• Ia sering dilakukan sebelum menuai padi, memulakan perjalanan jauh, atau mengadakan majlis besar.

3. Seni Budaya & Kesenian Tradisional

Masyarakat Iban Merotai masih mengekalkan seni budaya mereka dalam bentuk tarian, muzik, dan ukiran kayu.

a. Tarian Ngajat

• Ngajat adalah tarian tradisional Iban yang biasa dipersembahkan semasa Gawai dan majlis adat.
• Pergerakan tarian ini melambangkan keberanian dan semangat pahlawan Iban.
• Ngajat Induk dilakukan oleh wanita dengan gerakan lembut, manakala Ngajat Pahlawan oleh lelaki dengan aksi gagah dan bersenjatakan parang panjang.

b. Alat Muzik Tradisional

• Engkerurai (sejenis seruling buluh)
• Tawak (sejenis gong besar yang digunakan dalam upacara)
• Sape’ (alat muzik bertali yang dimainkan semasa tarian)

4. Gaya Hidup Moden Suku Iban Merotai di Sabah

• Kini, masyarakat Iban Merotai telah mengalami banyak perubahan dalam cara hidup, dengan ramai yang bekerja dalam sektor perladangan, perniagaan, dan perkhidmatan awam.
• Mereka masih mengekalkan identiti budaya, tetapi pada masa yang sama menerima arus pemodenan dalam pendidikan dan ekonomi.
• Rumah panjang tradisional masih wujud, tetapi ramai yang kini tinggal di rumah moden.

Kesimpulan

Suku Iban Merotai di Sabah mempunyai sejarah yang kaya dan masih mengekalkan banyak elemen budaya tradisional mereka. Walaupun telah mengalami pemodenan, mereka masih meraikan Gawai Dayak, tarian Ngajat, dan adat Bejalai sebagai sebahagian daripada warisan nenek moyang mereka.